Aktualności

Dnia 25 listopada 2021 r. odbyło się drugie w tym roku akademickim spotkanie Koła Naukowego Prawa i Kryminologii.

Wykład na temat przestępczości zorganizowanej w latach 80-tych i na początku lat 90-tych z perspektywy nauk kryminologicznych wygłosił kierownik Katedry Prawa Karnego i Kryminologii Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku  oraz dyrektor Międzynarodowego Centrum Badań i Ekspertyz Kryminologicznych, a zarazem opiekun Koła prof. dr hab. dr h. c. Emil W. Pływaczewski.

Na początku Pan Profesor przedstawił problematykę przestępczości zorganizowanej w okresie PRL, wskazując przy tym na ciekawe publikacje z zakresu tego tematu.  W dalszej części wykładu podjął problematykę przestępczości zorganizowanej na początku okresu transformacji. 

Wówczas prawo karne nie było dostosowane do „tworów” przestępczości. W tamtym okresie wzrosło zagrożenie przestępczością przeciwko życiu, zdrowiu i mieniu w połączeniu z agresją i przemocą połączoną z bezwzględnością. Pojawiło się także m.in. używanie broni palnej w stosunku do interweniujących policjantów, ale też zabójstwa na zlecenie, a ponadto zwiększyła się liczba i profesjonalizacja grup przestępczych.   Pan Profesor wskazał typy przestępstw szczególnie popularnych w tym okresie. Na uwagę w tym zakresie zasługują rekiny podziemia gospodarczego. Rekin – przestępca gospodarczy, to m.in. osoba wykształcona, taka która ukończyła 1 lub 2 fakultety, znająca co najmniej 1 lub 2 języki obce, to osoba obdarzona dużym sprytem i wdziękiem osobistym oraz o nieposzlakowanej opinii, budząca zaufanie.

Profesor Pływaczewski opowiedział uczestnikom także o inicjatywach kryminologicznych dotyczących przeciwdziałania i zwalczania przestępczości zorganizowanej. Wskazał tutaj na pierwszą we wschodniej Europie konferencję na temat przestępczości zorganizowanej, która odbyła się w Szczytnie 1991 r. Oprócz tego przedstawił pokrótce Fundację Przeciwdziałania Przestępczości Zorganizowanej im. Giovanniego Falcone. Fundacja ta była współorganizatorem konferencji poświęconych właśnie przestępczości zorganizowanej.

Chcąc podsumować okres transformacji, należy go uznać za złoty czas dla funkcjonowania grup przestępczych – szczególnie w sferze gospodarki. Znakomicie ustawieni byli wówczas byli funkcjonariusze służb specjalnych.

Po wystąpieniu Pana Profesora wywiązała się niezwykle interesująca dyskusja. W jej toku można było dowiedzieć się, iż przestępczość zorganizowana posiada 11 charakterystycznych cech (m.in. nastawienie na zysk i chęć władzy, wewnętrzna hierarchia, wywieranie wpływu na administrację i organy ścigania itd.). Aby natomiast zakwalifikować daną grupę jako zorganizowaną grupę przestępczą, musi ona posiadać co najmniej 5 z 11 cech. Należy także zauważyć, iż badanie przestępczości zorganizowanej jest niezwykle utrudnione, gdyż są to kręgi hermetyczne. Instytucja świadka koronnego zdecydowanie otworzyła możliwości rozpoznania tego zjawiska.

Warty uwagi jest również fakt, iż w pierwszym okresie rozwoju grup przestępczych, grupy bardzo rywalizowały, dochodziło między nimi nawet do konfliktów zbrojnych. Natomiast dziś unika się przestępstw, które zwracają uwagę społeczeństwa i organów ścigania, a co za tym idzie także konfliktów między grupami. Należy uznać, że przestępczość zorganizowana będzie się prawdopodobnie rozwijała w kierunku cyberprzestępczości.

W spotkaniu uczestniczyło 75 osób. Choć zapewne wszyscy chętnie spotkalibyśmy się twarzą w twarz w murach uczelni, to spotkania zdalne dają zdecydowanie pozytywną możliwość udziału w spotkaniach osobom z całego kraju, a co za tym idzie do owocnych i niezwykle interesujących spotkań.

Zarząd Koła Naukowego Prawa Karnego i Kryminologii dziękuje Profesorowi Emilowi Pływaczewskiemu za poświęcenie czasu oraz podzielenie się ogromną i niezwykle wartościową wiedzą w tym temacie. Podziękowania kierowane są również  do wszystkich uczestników spotkania.

Zapraszamy do śledzenia na Facebooku Koła Naukowego Prawa Karnego i Kryminologii.